Wat is compassie? Wat is mededogen? Ik had er altijd wel een beeld bij. Ik denk zelfs dat ik het regelmatig heb ervaren. Ik denk dat we dat allemaal wel eens ervaren hebben. Maar een paar weken terug had ik een hele bijzondere ervaring die voor mij echt als een pure vorm van mededogen of compassie voelde.
Wat is mededogen: een definitie
Ik denk persoonlijk dat de ervaring hieronder de vraag ‘Wat is mededogen?’ beter beantwoord dat welke definitie dan ook. Toch wil ik even kort een beeld geven voordat ik met jullie de ervaring in duik. Mededogen wordt onder andere uitgelegd als barmhartigheid, compassie en het meeleven met iemand die iets vervelends meemaakt.
Maar het is veel meer dan dat. Het is het diep meeleven met iemand plus de diepe wens de ander vrij is van lijden, gelukkig is, gezond is of wat dan ook van toepassing is in die situatie. Het is dus ook niet iemands lijden overnemen of daarin meegaan. Het is meevoelen, erkennen en een diep gevoel van liefde voor de ander in zijn of haar lijden.
‘Mededogen is het meeleven met iemand die lijdt, plus de diepe wens dat het beter gaat of dat dit lijden eindigt.’
Er valt nog veel meer te zeggen over wat mededogen of compassie precies is. Je kunt er ook meer over lezen op de site van Dr. Kristin Neff, een bekende onderzoekster op het gebied van (zelf)compassie.
Wat is mededogen: een diepgaande persoonlijke ervaring
Laatst ervaarde ik mededogen dus op een hele bijzondere, diepgaande manier, nadat ik een film had gekeken die me raakte. Ik kan er echt van genieten om samen met mijn vrouw een inspirerende film te kijken op de bank. En wanneer een film me echt raakt, beginnen de tranen vaak al snel te komen. En deze film raakte me.
Thema’s die onder andere voorbij kwamen waren de angst om je kwetsbaar op te stellen en in het diepe te duiken in een relatie, maar ook de angst om het leven aan te gaan (vanwege de pijn en het lijden wat iemand in zijn of haar leven ervaart).
Ik werd met name geraakt doordat een aantal personages in de film die soort van vast zitten in hun eigen pijn, soms zelfs overwegen om uit het leven te stappen.
Of de liefde van hun leven laten gaan omdat ze alle gevoelens (en ook de pijn) die bij het aangaan van een relatie kunnen komen kijken niet aan durven gaan.
En hoe vervolgens in de film juist door jezelf juist kwetsbaar op te stellen, er ruimte komt rondom die pijn. Om bijvoorbeeld ondanks pijn of onzekerheid toch die relatie aan te gaan. Of er daadwerkelijk te zijn voor de pijn van een ander, waardoor iemand zich echt gezien voelt. Om te kiezen voor liefde, in plaats van angst.
Na de film ging ik nog even op mezelf zitten voor wat ademhalingsoefeningen en navoelen. Vanaf het 1e moment dat ik daarmee begon kwamen er al tranen op.
En ik ging steeds dieper. Ik voelde de pijn van mezelf, de pijn van dierbaren om mij heen, de pijn van mensen die ik coach en op een gegeven moment kon ik me verbinden met iedereen die deze pijn ervaart in de wereld.
De pijn om het soms even niet te weten…
De pijn om het gevoel te hebben dat je het niet aankunt, dat het even te veel is…
De pijn om je te voelen alsof je niet genoeg bent. Alsof het nooit goed genoeg is…
Het was alsof ik mijn hart zich helemaal opende en ik me kon verbinden met iedereen die dit soort pijn ervaart. En vervolgens een diepe liefde kon voelen voor iedereen en een diepe wens om vrij te zijn van deze pijn. Ik ervaarde dus zowel diepgaande zelfcompassie als compassie voor anderen.
Het was intens en prachtig tegelijkertijd. Ik huilde, schreeuwde soms zachtjes, bleef dan weer in stilte en kon lange tijd bij dit gevoel blijven.
En vervolgens kwamen de volgende wensen op die ik naar mezelf en iedereen richtte:
‘May you feel loved’
‘May you feel safe’
‘May you feel the joy to be alive’
Ik voelde heel helder onze gedeelde menselijkheid. En wat het ons kan brengen als we ons hart meer openen en echt kwetsbaar durven zijn.
De liefde die ik voelde voor al deze pijn en de diepe wens dat ieder zich veilig en geliefd mag voelen, dat is in mijn gevoel echte, diepgaande compassie.
Ik voelde ook mijn diepe wens om ‘ja’ te zeggen tegen het leven, met alles wat erbij hoort.
Ik zou iedereen toewensen om deze diepe liefde te kunnen ervaren voor je eigen pijn en die van de ander. Om de pijn te voelen en er zorg voor te dragen, in plaats van ervan weg te rennen en in je hoofd te vluchten.
Want als je je hart sluit voor de pijn van het leven, sluit je hem ook voor de vreugde van het leven. Je sluit jezelf af.
Dus ik nodig je uit om kwetsbaar te zijn. Je hart te openen. Naar jezelf en naar de ander. Op jouw manier, en in jouw eigen tempo.
Lijkt het je mooi om hiermee aan de slag te gaan. Ik begeleid je hier graag bij, bijvoorbeeld door middel van een compassietraining.
