Verkeerd ademhalen kan leiden tot allerlei klachten.
Logisch dus, dat we ook de oplossing vaak in de ademhaling zelf zoeken.
Laatst las ik daarover een artikel in een vakblad voor fysiotherapeuten. Het ging over dysfunctioneel ademen — en over de vraag: hoe kun je verstoorde ademhalingspatronen herkennen en effectief behandelen?
Met andere woorden: als je ademhaling niet lekker loopt en je ervaart daar klachten door, wat kun je dan doen om dat te verbeteren?
Wat ik mooi vond aan het artikel, was dat de auteurs breder keken dan alleen de ademhaling zelf. Ze beschreven hoe ademproblemen niet altijd puur fysiek zijn, maar kunnen ontstaan door verkeerd aangeleerde patronen, door hoe je denkt, hoe je met emoties omgaat, of door spanningen en beperkingen in je lijf.
Maar waar het in mijn ogen misging, was bij de behandeling. Die richtte zich vooral op ademhalingsoefeningen en ademspiertraining. Dus: we proberen een probleem in de ademhaling op te lossen met… de ademhaling.
Dat kán werken — bij sommigen.
Maar bij veel mensen levert het juist méér spanning op.
De oplossing zit lang niet altijd daar waar het probleem lijkt te zitten.
In dit artikel laat ik je zien waarom.
En misschien ontdek je wel dat jouw ademhaling helemaal niet het probleem is… maar juist de boodschapper.
Verkeerd ademhalen: welke klachten kunnen ontstaan?
Als je verkeerd ademhaalt, kunnen daar allerlei vage maar hardnekkige klachten uit voortkomen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Een beklemmend gevoel op de borst
- Snelle hartslag of hartkloppingen
- Tintelingen in handen of gezicht
- Duizeligheid of een licht gevoel in je hoofd
- Korte adem of het gevoel ‘geen lucht te krijgen’
- Vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak
- Slaapproblemen of vaak wakker worden
- Spierspanning, vooral in schouders, nek en kaak
- Innerlijke onrust of paniekgevoelens
En misschien nog wel het meest verwarrende: het gevoel dat er iets niet klopt in je lijf, maar de huisarts of specialist kan ‘niets vinden’.Dat maakt het extra frustrerend. Want als je klacht geen naam krijgt, wat kun je dan doen?
Niet ademen zoals het hoort: maar waarom eigenlijk?
Veel mensen denken dat hun ademklachten in de ademhaling zelf ontstaan. Dus wat doen we? We zoeken een oplossing via ademhalingsoefeningen.
Dat is begrijpelijk. En het kan ook helpen — mits goed begeleid en afgestemd op je systeem. Maar bij veel mensen levert het juist méér spanning op.
De ademhaling is namelijk zelden de kern van het probleem. Veel vaker is het een symptoom. Een signaal van iets dat dieper ligt:
- Je staat altijd aan, ook als je rust denkt te nemen
- Je lijf draagt spanning die je niet (meer) voelt
- Je hebt jezelf een ademhalingspatroon aangeleerd dat ooit functioneel was (bijvoorbeeld tijdens stress), maar nu niet meer dienend is
- Je beweegt te weinig of te eenzijdig, waardoor je borstkas en wervelkolom hun veerkracht verliezen
En als dat zo is, dan is het niet voldoende om alleen de ademhaling te ‘corrigeren’.
Waarom je adem niet ‘fout’ is, maar slim
Je adem is eigenlijk ongelooflijk intelligent. Ze past zich voortdurend aan wat jij doet, denkt en voelt. Dus als je adem ‘verkeerd’ gaat — te snel, te hoog, te gespannen — dan is dat niet per se fout. Het is je systeem dat zich aanpast aan jouw werkelijkheid.
Stel: je leeft in een hoge staat van paraatheid. Altijd alert, altijd in je hoofd. Dan past je adem zich daarop aan. Niet omdat ze kapot is, maar omdat ze je probeert te ondersteunen.
Het mooie is: als je systeem zich ontspant, vindt je adem vaak vanzelf weer een natuurlijk ritme.
Wat werkt dan wél?
In mijn sessies werk ik daarom niet alleen met de adem, maar met het hele systeem. Ik werk met Adem- en Ontspanningstherapie volgens de methode van Dixhoorn. Dat betekent dat we:
- Bewegingsvrijheid herstellen, zodat je lichaam letterlijk meer ruimte krijgt
- Aandacht brengen naar wat je voelt, zonder oordeel
- Werken met zachte oefeningen die je systeem uitnodigen tot ontspanning
- En soms — als het passend is — ademoefeningen inzetten, maar altijd afgestemd op hoe jouw lichaam reageert
Het uitgangspunt is niet: ‘wat moet jij doen om goed te ademen?’
Maar: ‘wat helpt jouw systeem om zich weer veilig en open te voelen, zodat de adem vanzelf mag terugkeren naar balans?’ En daarmee gaat Ademtherapie in mijn ogen veel verder dan alleen maar werken met de ademhaling.
De adem als spiegel
Je adem is niet het probleem. Ze is een spiegel. Ze laat zien hoe het met je is.
En zoals Einstein al zei:
‘We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.’
Zolang we blijven denken in hokjes en oorzaak-gevolg, missen we vaak wat er werkelijk aan de hand is. Maar als je durft te kijken met een open blik, zie je misschien dat jouw lichaam al lang bezig is je iets te vertellen.
En de adem? Die vertelt het zachtjes. Adem voor adem.
Wil je onderzoeken wat jouw adem je probeert te zeggen? Je bent welkom in een sessie waarin we samen kijken, voelen en luisteren naar wat jouw lichaam écht nodig heeft.
