‘Hoe krijg je rust in je hoofd?‘ is een vraag die tegenwoordig volgens mij vaak gesteld wordt. Een van de manieren waarop je daar invloed op kunt hebben, is de manier waarop je letterlijk kijkt naar de wereld.
Vanaf mijn jeugd tot aan ongeveer mijn 25ste levensjaar heb ik Ju Jutsu beoefend. In deze Japanse krijgskunst kwam ik in aanraking met ‘metsuke’, oftewel ‘krijgskijken’. Bij deze manier van kijken is je blik niet op één punt gericht, maar juist zo breed mogelijk. Door een ontspannen blik kun je alles in je blikveld tegelijk waarnemen. Dat is wel handig op het slagveld, waarbij de vijand uit elke richting kan komen!
Het effect van een ruime blik op je denken
De diepere waarde van deze manier van kijken heb ik echter later pas ontdekt. Tijdens verschillende Mindfulnesstrainingen werd er gewerkt met een zogenaamde ‘open blik’. Daarbij richt je je blik niet specifiek ergens op, maar neem je alles tegelijk waar. Je bent open voor ‘wat is’. Ik merkte zelf toen ik hier mee aan de slag ging, dat het me hielp om uit het denken te komen. Wanneer ik in mijn hoofd zit, aan het piekeren ben of me zorgen maak, merk ik dat mijn blik ook vernauwd is.
‘Door mijn blik letterlijk te verruimen, merk ik dat ik ook ‘uit het denken’ ga. Het geeft meer rust en ruimte in je hoofd. Ik lijk helderder te denken en meer in het hier en nu te zijn.’
Alweer een tijdje terug ging ik weer eens wat ging drinken met mijn Ju Jutsu leraar van destijds met wie ik nog steeds contact heb en die inmiddels een zeer waardevolle vriend van me is geworden. Ik vertelde hem dat ik de link had gelegd tussen het krijgskijken en het verruimen van je blik in figuurlijke zin, je ‘mentale blik’. Hij wist dit natuurlijk al lang. Hij vertelde me nog eens dat veel technieken in de krijgskunst zowel een oppervlakkige, als een meer diepere, fundamentelere bedoeling hebben. Daarom kan een krijgskunst ook zo’n grote bijdrage leveren aan je persoonlijke ontwikkeling. Het is een van de vele manieren om te ontdekken wie je bent en wie je wilt zijn.
De balans tussen focus en een open blik
Nu is het niet zo dat het verkeerd is om je ergens volledig op te focussen, om je te concentreren. Dit kan echter op twee manieren.
- Je focust je zo erg ergens op dat alles wat er om je heen gebeurt totaal langs je heen gaat.
- Je hebt een ontspannen focus op wat je aan het doen bent, terwijl je je ondertussen nog gewaar bent van je omgeving.
Nu ik dit schrijf achter mijn laptop, merk ik soms ook dat ik in het beeldscherm kan verdwijnen. Wanneer ik me vervolgens tegelijkertijd gewaar ben van mijn omgeving, voelt dat opeens een stuk meer open en ontspannen. Probeer het maar eens uit als je achter je computer zit. Het is leuk om gewoon een beetje mee te spelen. Het vraagt een kleine inspanning die vervolgens gek genoeg een grote ontspanning teweeg kan brengen.
Het gaat om de combinatie van een centraal focuspunt en een open blik. Onlangs kwam ik dit ook tegen in een boek van Saskia Naber over ‘Natuurlijk Zien‘. Zij gaat ervan uit dat in veel gevallen een bril niet nodig is wanneer het zicht achteruit gaat. Volgens haar gaat het zicht achteruit omdat we te veel staren en de ogen verkeerd gebruikt worden. Een van de oefening om het zicht te verbeteren gaat over het combineren van centraal en perifeer zicht, zonder een starre focus.
Een oefening voor een ruime blik en meer rust in je hoofd
Er is een eenvoudige oefening om gevoel te krijgen voor het verruimen van je blik en meer rust in je hoofd te creëren:
- Breng je armen gestrekt, recht naar voren, voor je gezicht en vorm met je wijsvingers en duimen een driehoek. Je andere vingers zijn bij elkaar.
- Kijk door deze driehoek.
- Beweeg dan heel langzaam beide armen gestrekt opzij, terwijl je probeert om beide handen te blijven zien (dit bereik je eerder door ontspannen te kijken, dan door heel geconcentreerd en gespannen te kijken).
- Ga zo ver naar buiten als je kunt, terwijl beide handen in je gezichtsveld blijven.
Wanneer je het gevoel van deze manier van kijken eenmaal te pakken hebt, kun je dit altijd en overal toepassen, zonder dat het je veel tijd kost. Het is een beetje een gevoel alsof je ogen zich wat naar achteren bewegen en ruimte creëren, ruimte voor overzicht en inzicht……. Probeer eens of het jou helpt om rust te krijgen in je hoofd!
