De zin en onzin van ademhalingsoefeningen: wat werkt echt?

‘Mijn adem zit te hoog, dus het lijkt me goed om ademhalingsoefeningen te doen.’

Maar klopt dat eigenlijk wel?

Logischerwijs zou je denken van wel. Ademtherapie of ademcoaching lijkt wel een trend aan het worden. En niet voor niets. Hoe we ademen heeft een grote invloed op onze mentale en fysieke gezondheid.

Echter werkt het lang niet bij iedereen om met ademhalingsoefeningen aan de slag te gaan. Soms geeft het alleen maar meer stress. Ik zie regelmatig mensen in mijn trainingen of praktijk die een verstoord adempatroon hebben, maar die dit met ademhalingsoefeningen niet opgelost krijgen.

Waarom niet? En is er misschien een benadering die wél werkt? In dit artikel verken ik hoe een procesgerichte benadering kan helpen om weer balans te vinden in je ademhaling.

Meisje dat met hand op haar kin alsof ze iets overweegt.

De lineaire benadering in ademcoaching

Regelmatig komt er iemand bij me met een verstoord adempatroon op zoek naar ademtherapie. Oftewel, ik heb een probleem met mijn ademhaling, dus ik ga naar de ademtherapeut of de ademcoach.

Begrijp me niet verkeerd, ik denk dat ademoefeningen heel nuttig kunnen zijn, afhankelijk van hoe ze in worden gezet. Maar in 9 van de 10 gevallen is in mijn ogen de verstoorde ademhaling een symptoom en niet de oorzaak. Het risico van ademcoaching is dat we alles met ademhalingsoefeningen op proberen te lossen.

Wanneer mensen hoog in hun adem zitten, is het vaak moeilijk om de adem bewust tot rust te krijgen. In mijn ervaring legt dit er alleen maar meer druk op in de zin van: ‘Ik moet naar mijn buik toe ademen’, ‘Ik moet dieper ademen’ of ‘Ik moet weer volledig door kunnen ademen’.

Mensen hebben een beeld in hun hoofd van hoe ze moeten ademen en proberen dit bewust te veranderen. Vaak werkt dit niet. Of het werkt tijdelijk. Na de oefening of als de persoon zich er niet meer bewust van is, valt de ademhaling vanzelf weer terug in het oude patroon.

En wie zegt dat een ademhalingsoefening effect moet hebben op je ademhaling? Het kan ook heel goed zijn dat iemand de ademhalingsoefening doet en niets merkt in de ademhaling, maar wel dat zijn hoofd rustiger is geworden. Als de focus dan volledig ligt op dat er iets moet gebeuren met de ademhaling, wordt vaak helemaal gemist dat er wel degelijk iets gebeurt in lichaam en geest.

Kortom een ademhalingsoefening werkt lang niet voor iedereen. Plus als we zoveel focus leggen op de adem, kan het of alleen maar meer stress geven, of ervoor zorgen dat we andere zinvolle veranderingen missen.

Maar wat is dan wel een zinvolle benadering?

Illustratie van een lineaire benadering in ademtherapie en ademcoaching

Van lineair naar procesgericht denken

Wat als ik het nu eens vanuit een andere hoek benader? Stel ik doe een bewegingsoefening met iemand, of een meer aandachtsgerichte oefening en opeens komt de ademhaling weer in een natuurlijke flow. Is dat niet veel waardevoller?

Vaak pakt het lichaam het dan vanzelf weer op. En als het lichaam het zelf weer oppakt, hoef ik er niet over na te denken en blijft de adem ook meer in een flow als ik niet bewust ben of geen oefening aan het doen ben.

Wat als ik het resultaat kan loslaten. Een oefening kan doen en daarna met een open blik kan opmerken: hoe is het nu? Wat valt me op?

Dan beweeg ik meer van lineair: oplossing A werkt voor probleem 1, oplossing B werkt voor probleem 2 etc., naar procesmatig denken: ik doe een ademoefening of bewegingsoefening of meditatie, en ik merk daarna: is er iets veranderd? In mijn aandacht, mijn lichaam, het ademen, houding, stemming…..

Zou dit niet een veel nuttigere, en realistischere benadering zijn?

Illustratie van een procesgerichte benadering in ademtherapie en ademcoaching

De kracht van ‘niet weten’

Wat ik persoonlijk wel leuk vind is dat je deze benadering ook breder kunt trekken. Neem bijvoorbeeld de gedachte: ‘Mijn zoontje heeft moeite met schrijven, dus hij moet gewoon meer oefenen.’ Dit klinkt logisch, maar misschien zet hij zichzelf juist te veel onder druk en is het beter om te werken aan ontspanning in plaats van aan meer zijn best te doen.

Of kijk naar het probleem van luchtvervuiling door uitlaatgassen. “We moeten overstappen op elektrisch rijden” klinkt als een goede oplossing. Maar wat als dat slechts het aanpakken van een symptoom is? Misschien moeten we de mindset van hoe we met het milieu omgaan, ook veranderen.

Het gaat erom dat we openstaan voor ‘niet weten’. Dat we erkennen dat systemen, zoals ons lichaam of de wereld, complex zijn. Er zijn veel factoren die een rol spelen in hoe iets zich ontwikkelt, en vaak weten we niet wat er écht nodig is om een verandering teweeg te brengen. Door die open houding kunnen we experimenteren en ontdekken wat werkt.

‘De paradox is dat ik op zoek ben naar ontspanning, maar dat die vaak pas komt zodra ik het streven naar ontspanning los laat.’

Ademtherapie: een ontdekkingstocht

In de methode voor ademtherapie van waaruit ik werk, ga ik met jou aan de slag  vanuit deze open houding. We verkennen hoe jouw lichaam reageert op oefeningen, zonder meteen een bepaald resultaat te verwachten.

We doen een oefening en kijken daarna simpelweg: hoe is het nu? Wat valt je op? Zo ontdekken we samen hoe jouw systeem werkt en hoe jij weer bij de rust in jezelf kunt komen. Wanneer dat gebeurt, komt je ademhaling vaak vanzelf weer in een natuurlijke flow.

Ben je benieuwd naar deze benadering?

Wil je ontdekken hoe deze procesgerichte benadering jou kan helpen? Plan dan een gratis startgesprek met me in. Ik kijk ernaar uit om samen met jou te verkennen wat er voor jou werkt!

'Silenz is jouw persoonlijke gids naar innerlijke rust'​

Ontdek wat werkt voor jou! Download mijn gratis e-Gids ‘9 Simpele en Effectieve Wegen naar Innerlijke Rust’

Recente artikelen

Thema's

Ontdek wat werkt voor jou! Download mijn gratis e-Gids
‘9 Simpele en Effectieve Wegen naar Innerlijke Rust’

Start zelf met mijn gratis e-Gids ‘9 Simpele en Effectieve Wegen naar Innerlijke Rust’

Vrouw die haar armen spreid in de zon: vind jouw weg naar innerlijke rust!

Ontdek wat werkt voor jou!
Download mijn gratis e-Gids ‘9 Simpele en Effectieve Wegen naar Innerlijke Rust’

Ontdek wat werkt voor jou! Download mijn gratis e-Gids ‘9 Simpele en Effectieve Wegen naar Innerlijke Rust’